2026 wordt het jaar van de waarheid voor de Zonneroute A37
Een langgerekt zonnepark van 42 kilometer langs de A37, van Hoogeveen tot aan de Duitse grens bij Zwartemeer. Dat is de ambitie van de Zonneroute A37.
Maar voor het zover is, moeten nog de nodige stappen worden gezet. 2026 wordt een beslissend jaar, zegt projectleider Okke van Brandwijk namens Rijkswaterstaat. De aanbesteding moet volgend jaar de deur uit, als alles volgens plan verloopt start de aanleg in 2028.
Tienduizenden huishoudens
Bij het project Zonneroute A37 draait het om zonnepanelen in de midden- en zijbermen van de snelweg, op knooppunten en afritten. De verwachte opbrengst is ruim 176 megawatt aan zonne-energie. Dat is genoeg stroom voor tienduizenden huishoudens. Het project is een samenwerking tussen de provincie Drenthe, de gemeenten Emmen, Hoogeveen en Coevorden, Rijkswaterstaat en diverse energiebedrijven.
Een belangrijke voorwaarde voor succes is dat de opgewekte stroom ook daadwerkelijk het momenteel overbelaste netwerk op kan. “Gelukkig lopen de planningen voor de geplande hoogspanningsstations in Hoogeveen en Veenoord gelijk op met ons project”, aldus Van Brandwijk.
“In samenwerking met netbeheerders Enexis en Tennet is het mogelijk gemaakt om aanbestedingen voor de bouw van de stations naar voren te halen. Daardoor kunnen we de stroom vanaf dag één kwijt.”
Bomenkap
Tijdens eerdere bewonersbijeenkomsten was er bezorgdheid over de voorgenomen bomenkap langs de snelweg. Op meerdere locaties moeten bomen verdwijnen om ruimte te maken voor de zonnepanelen.
Er is vorig jaar een bureau ingeschakeld dat het effect van de bomenkap in kaart heeft gebracht. Dat rapport ligt nu op tafel bij Van Brandwijk, maar er zijn volgens hem nog veel juridische en inhoudelijke vragen onbeantwoord. “Je moet bijvoorbeeld aangeven waar je nieuwe bomen gaat planten, al voordat je die mogelijke grond al in bezit hebt. Dat maakt het lastig. We kijken eerst naar onze eigen gronden (van Rijkswaterstaat). Daar kunnen we zeker het een en ander op kwijt, maar niet alles.”
Twijfels
Uit een recente marktconsultatie blijkt dat marktpartijen twijfels hebben over de haalbaarheid van het project. Vooral over risicoverdeling, vergunningstrajecten en herplantplicht zijn zorgen geuit. Binnen de organisatie wordt er daarom nog het een en ander uitgedokterd.
Volgens Van Brandwijk komt volgend jaar alles samen. “Dan moeten we intern opnieuw de balans opmaken: is het financieel haalbaar, hoe ontwikkelt de markt zich, kunnen we door? 2026 wordt het jaar van de waarheid.”
Minimaal 20 procent
Een belangrijk uitgangspunt is dat ook omwonenden profiteren van het project. Vorig jaar is daarvoor per gemeente een coöperatie opgericht (Energiek Emmen, Energiek Coevorden en Energiek Hoogeveen), die gezamenlijk weer deel uitmaken van het overkoepelende Energie Koepel Zonneroute A37.
Het lokale eigendom is een essentieel onderdeel van het project. Koepelvoorzitter Bert Raterink: “Potentiële ontwikkelaars zijn straks verplicht om minimaal twintig procent lokaal eigendom aan te bieden. Wie dat niet doet, wordt simpelweg niet geselecteerd.”
Coöperaties moeten zelf investeren
Een deel van de winst uit het zonnepark zal via de koepel worden verdeeld over de drie coöperaties waarbij ieder een gelijk deel krijgt, ongeacht de grootte.
Het geld moet worden besteed aan maatschappelijke doelen, bij voorkeur met een link naar duurzaamheid of de energietransitie. Denk aan het opknappen van dorpshuizen, het plaatsen van zonnepanelen op daken van bewoners of vergroening van de openbare ruimte.
Een belangrijk aandachtspunt is de financiering van het lokale eigendom. Om mee te kunnen doen, zullen de coöperaties zelf een financiële bijdrage moeten leveren. De Koepel is belast met het vinden van dat geld, bijvoorbeeld via leningen bij banken, overheden of investeringen van bedrijven die op eigen terrein geen duurzame stappen meer kunnen zetten door een overbelast energienet of ruimtegebrek.
20 of 100 miljoen euro?
Een precieze inschatting van de kosten is volgens Raterink nog niet te geven. “Of het zonnepark straks 20 miljoen of 100 miljoen gaat kosten, weten we simpelweg nog niet. Dat wordt pas duidelijk wanneer de tender gegund is.”
Maar leeft de zonneroute al enigszins in de regio? Raterink wijst op de eerder goed bezochte informatieavonden in de drie gemeenten. Hij is ervan overtuigd dat de Zo zonneroute er gaat er komen. “Als ik puur voor mezelf spreek zeg ik dat we die twintig procent gewoon gaan halen. En dat we deelnemen in die BV en daar de vruchten van gaan plukken. Langzaam werken we naar die finale toe. Maar we zouden dit allemaal niet doen, als we er niet in geloofden.”
